وارنا شهر:قلعه گبری یا قلعه ایرج در شمال‌شرقی ورامین بر سر راه ورامین – جلیل‌آباد البته به فاصله یک کیلومتری جاده آسفالته واقع شده‌‌است از شمال به قریه یوسف‌رضا و از جنوب به دهکده عسگر‌آباد و از سمت مشرق به دو قریه چالتاسیون و ده ماسین و از مغرب به دو دهکده پلنگ‌دره و کلاته محدود است و یکی از قلاع بزرگ ایران محسوب می‌شود که خوشبختانه قسمت اعظم آن از گزند حوادث مصون مانده است ارتفاع متوسط دیواره آن متجاوز از دوازده متر است و از غرب به شرق ارتفاع آن افزایش می‌یابد. از بالای مسجد‌جامع ورامین دیوارهای خشتی و گلی قلعه ایرج به وضوح مشاهده می‌شود که دو نفر می‌توانند در آن جای گیرند ، بنا به اقوال مختلف که صحت و سقم آن معلوم نیست تاکنون تعدادی ظروف زرین موسوم به هاون از حصار قلعه به‌ دست آورده‌اند.

قلعه ایرج به شکل مربع مستطیل است و با خشت و گل ساخته شده و دارای برج‌های دفاعی می‌باشد که از یکدیگر قریب سی‌متر فاصله داردبه عقیده دیو‌لافوآ که از این قلعه بازدید کرده قلعه ایرج از نظر ساختمان و سبک آن شباهتی به ابنیه اسلامی ندارد و متعلق به دوره ساسانی است و از برج و باروی شهر ری قدیمتر است و محیط آن را هفت تا هشت کیلومتر نوشته است. این قلعه چون بر سر راه کاروان‌رو قرار داشته سابقاً اهمیت نظامی خاصی را دارا بوده‌است. در اطراف آن خندق عمیقی بوده که اکنون با تراکتور هموار شده و زمینهای مزروعی را تشکیل می‌دهد مسلماً اگر داخل این خندق را آب می‌انداختند دسترسی به قلعه به هیچ‌‌وجه ممکن نبود.
خشتهای مربع‌شکلی که در بنای این قلعه به کار رفته و اکنون برخی از آن را بیرون می‌آورند به طول ۶۰ سانتی‌متر و به ضخامت ۲۵ سانتی‌متر است و وزن بعضی از آنها به ۶۰ کیلو‌‌گرم می‌رسد.

در کتاب راهنمای تاریخی وزارت معارف اظهار عقیده [۶۳] شده‌است که برجهای قلعه گبری ظاهراً مقارن حمله مغول ساخته شده‌‌است. برای مشروب ساختن اراضی قلعه از یک رشته قنات موسوم به آجربس استفاده می‌کنند که مقدار آبش در تابستان در حدود پنج سنگ و در زمستان دو سنگ می‌باشد و دیگر شاخه کوچکی از رودخانه جاجرود وارد قلعه می‌شود که در زمستان و بهار آبش بسی‌سنگ و در تابستان به شانزده سنگ می‌رسد.

چندین خانوار که بیشتر از ترک‌های آذربایجان و اعراب کُتی می‌باشند در پای قلعه سکونت دارند و شغل عمده آنان دامپروری و کشاورزی است.
تا سال ۱۳۴۳ اراضی قلعه و اطراف آن متعلق به یکی از شاهزادگان قاجار بود و از آن تاریخ بین افراد ساکن همین قلعه و کشاورزان نواحی مجاور تقسیم شد.
دیواره‌های قلعه ایرج بر اثر عوامل فرسایش مرتباً از ارتفاعش کاسته می‌شود و گاهی اوقات هم زارعین برای تقویت اراضی خود از خاکهای پرقوت دیوار استفاده می‌کنند و این امر در نابودی آن تسریع خواهد کرد و شکافهای عظیم و سوراخهای متعدد دیوار پناهگاه خوبی برای حیوانات وحشی از قبیل کفتار و گرگ و شغال و روباه است